Zgodnie z art 5 ust1 pkt 4 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach za chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości;
Za uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości odpowiada właściciel nieruchomości.W sytuacji gdy na chodniku ustanowione zostały płatne miejsca parkingowe (postojowe) obowiązek uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z tych chodników obciąża zarząd drogi.
Warto zwrócić uwagę na słowo „bezpośrednio” w definicji chodnika. Chodnik to tylko ciąg pieszy przylegający bezpośrednio do granicy danej nieruchomości, a więc nie oddzielony od niej innymi elementami pasa drogowego lub pasem zieleni (por. uchw. SN z 25.09.1996 r. III CZP 48/95 Wokanda 1997/1, s.1-2, a także wyrok WSA w Bydgoszczy z 29.10.2008 r. II SA/Bd 633/08 LEX 506970).
Poniżej wyrok w sprawie przeciwko Gminie (w roli interwenienta Ubezpieczyciel) z powództwa osoby, która przewróciła się na nie odśnieżonym chodniku. Spór się toczył m.in o granice działki oraz obowiązek utrzymania chodnika , który nie przylega bezpośrednio do nieruchomości.
Fragment opisu stanu dotyczącego nieruchomości:
„(…)Ulica (…) w L. stanowi wyodrębnioną geodezyjnie nieruchomość gruntową, w obrębie R., oznaczoną, jako działka nr (…), będącą własnością Gminy M. L., zarządzaną przez Urząd Miasta L.-Wydział (…) i M. (bezsporne, wypis i wyrys k.157, 158 oraz k.25-26, opinia biegłego geodety k.223, pismo k.97).Od strony północnej do działki tej przylega bezpośrednio, zabudowana budynkiem wielorodzinnym, nieruchomość gruntowa, wyodrębniona geodezyjnie, jako działka nr (…), stanowiąca własność Spółdzielni Mieszkaniowej (…) w L. (bezsporne, wyrys k.26, mapa k.157a, opinia biegłego geodety k.223, odpis księgi wieczystej KW (…), k.27 i nast.).Na odcinku wspólnej granicy obu nieruchomości, działka (…) (ul. (…)) obejmuje – patrząc od południa – pas zieleni, asfaltową jezdnię dwupasmową, brukowaną zatokę parkingową, chodnik z kostki brukowej o szer. 3 m, pas zieleni, obejmujący trawnik, żywopłot (protokół oględzin k.207-209). Grunt zadarniony przechodzi, bez widocznych znaków lub linii oddzielających, w teren zielony na nieruchomości – działce (…) pozwanej Spółdzielni, obsadzony krzewami i drzewami ozdobnymi, dając łączny pas o szerokości ok.9,4 m, dochodzący do budynku (j.w., opinia biegłego k.223).(…)”
Fragment uzasadnienie wskazującego na odpowiedzialność Gminy jako zarządu drogi a nie Spółdzielni Mieszkaniowej jako właściciela nieruchomości:
„Prawomocnym wyrokiem z dnia 23.02.2012 r. przesądzone zostało w sprawie, że poza właścicielem nieruchomości (Gminą M. L.) nie było innego podmiotu zobowiązanego do dbania o czystość chodnika wzdłuż ul. (…), przy budynku nr (…). Wskazany ciąg pieszy, nie spełniając wymogów definicji legalnej z przywołanego przepisu, nie jest „chodnikiem” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 4 ucpg, o czystość którego dbać winien zarządca nieruchomości sąsiedniej. Nie przylega, bowiem, co bezsporne, bezpośrednio do granicy jego nieruchomości. Zgodnie z zasadą ogólną, za czystość tego ciągu pieszego, który może być nazywany „chodnikiem” wyłącznie w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, odpowiada zarządca drogi publicznej, a w sprawie nie budziło sporu, że jest nim pozwana gmina. Ubocznie należy zaznaczyć, że definicji legalnej „chodnika” z art. 5 ust.1 pkt 4 ucpg nie spełniają dojścia do klatek schodowych budynku nr (…), jako nie będące wydzieloną częścią drogi publicznej i nie leżące „wzdłuż” nieruchomości. Obowiązek utrzymywania czystości tych ciągów obciąża, zatem właścicieli nieruchomości, na której się znajdują ich części, co w sprawie niniejszej jest nieistotne o tyle, że wypadek powódki miał miejsce bezspornie nie w obrębie tych dojść, lecz na chodniku wydzielonym z drogi gminnej.”
Całość orzeczenia I C 543_11 , orzeczenie nieprawomocne
Photo credit: nicolasnova / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)