LIKWIDACJA SZKÓD – OBSŁUGA ROSZCZEŃ

Powódź.png

Powódź – czy można pozwać samorząd?

Media donoszą o pozwach przeciwko samorządom – gminom, powiatom i województwom.  Niektóre sprawy z powodzi z 2010 roku sprawy toczą się do dziś. Oto kilka doniesień z 2010:

z Kędzierzyna

http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/pozwali-samorzad-bo-zalala-ich-powodz,145203.html

z Sandomierza

http://wiadomosci.onet.pl/kielce/ruszyl-proces-z-pozwu-zbiorowego-powodzian/eeeh6

z Piaseczna

http://samorzad.infor.pl/wiadomosci/artykuly/437140,beda_kolejne_pozwy_zbiorowe_poszkodowanych_przez_powodz.html

z Wrocławia

http://www.mmwroclaw.pl/332255/2010/7/24/mieszkancy-kozanowa-przygotowuja-pozew-zbiorowy?category=news

 

Zgodnie z Ustawą z dnia 18 lipca 2001 Prawo Wodne ochrona przed powodzią jest zadaniem organów administracji rządowej i samorządowej. Ochronę ludzi i mienia przed powodzią realizuje się w szczególności przez :

1) kształtowanie zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub terenów zalewowych;

2) racjonalne retencjonowanie wód oraz użytkowanie budowli przeciwpowodziowych, a także sterowanie przepływami wód;

3) zapewnienie funkcjonowania systemu ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w atmosferze oraz hydrosferze;

4) zachowanie, tworzenie i odtwarzanie systemów retencji wód;

5) budowę, rozbudowę i utrzymywanie budowli przeciwpowodziowych;

6) prowadzenie akcji lodołamania. (art 88k Ustawy Prawo Wodne)

Te zadania należą do organów i podmiotów wykonujących funkcje właścicielskie: Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, Dyrektorów Parków Narodowych , Marszałków Województwa.

Obowiązki ochrony przeciwpowodziowej jednostek samorządu terytorialnego wynikają z ustaw: Ustawy o samorządzie gminnymUstawy o samorządzie powiatowym., Ustawy o samorządzie województwa.

Zgodnie z art. 7 ust Ustawy o samorządzie gminnym jednym z zadań własnych gminy są sprawy obrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Na postawie art. 31 a tej Ustawy wójt  opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy. Jeżeli w inny sposób nie można usunąć bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia ludzi lub dla mienia, wójt może zarządzić ewakuację z obszarów bezpośrednio zagrożonych. Przykład gminnego planu  ochrony przeciwpowodziowej jest Plan dla Gminy Wieliszew (żródło:  www.wieliszew.pl)

Zgodnie z art. 4 Ustawy o samorządzie powiatowym powiat wykonuje zadania o charakterze ponadgminnym, w tym w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, budowy i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, Starosta opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.  Jako przykład planu operacyjnego bezpośredniej ochrony przed powodzią można wskazać Plan Starostwa w Lipsku (żrodło:www.powiatlipsko.pl)

Zgodnie z art. 1 ust 1 pkt 9 Ustawy o samorządzie województwa , województwo zajmuje się spawami ochrony przeciwpowodziowej, w szczególności wyposażeniem i utrzymaniem wojewódzkim magazynów przeciwpowodziowych. Jako przykład planu operacyjnego dla województwa można wskazać Plan dla województwa łódzkiego (żródło:  www.lodzkie.eu)

Zgodnie z art. 16 ust 2 Ustawy Prawo wodne właścicielowi gruntów zalanych podczas powodzi nie przysługuje z tego tytułu odszkodowanie od właściciela wody. Jednak, zgodnie z ust 3 tego artykułu, właścicielowi gruntów zalanych podczas powodzi w wyniku nieprzestrzegania przepisów ustawy przez właściciela wody lub właściciela urządzenia wodnego przysługuje odszkodowanie na warunkach określonych w ustawie. Ustawa Prawo Wodne w art. 188 wskazuje, że do naprawienia tej szkody stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego. Roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem 2 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o zalaniu gruntu podczas powodzi.Prawo Wodne

Tutaj Wyrok sądu Okręgowego we Wrocławiu IC 1752_12 z dnia 19.12.2013. Jest to przykład oddalonego powództwa przeciwko Skarbowi Państwa. Jednakże Sąd w uzasadnieniu wskazuje odpowiedzialność Marszałka Województwa.

 

 

 

read more
Maria Tomaszewska -PestkaPowódź – czy można pozwać samorząd?
Nieruchomość-wspólna.jpg

Nieruchomość wspólna – odkąd dokąd?

Nieruchomość wspólna to grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (art. 3 ust 2 Ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali) .Zarząd nieruchomością wspólną sprawuje wspólnota. Odpowiada za jej utrzymanie i stan techniczny.  Jako przykłady nieruchomości wspólnej można wymienić: schody, windy, dach, ściany nośne, instalacje. Jednak definicja nieruchomości wspólnej nie daje odpowiedzi odkąd  części budynku, urządzenia , instalacje są  wspólną nieruchomością a odkąd są przedmiotem odrębnej własności lokalu.

Aby rozwiązać problem braku sprecyzowania pojęcia nieruchomości wspólnej, wspólnoty mieszkaniowe wprowadzają w regulaminie doprecyzowanie definicji . Doprecyzowanie może tylko  rozgraniczyć elementy na styku tych nieruchomości, tam gdzie tego wymaga praktyka, aby za każdym razem przeprowadzania np. przeglądów czy usuwania awarii nie wracać do rozstrzygania tego problemu, i tak, np wspólnoty doprecyzowują ważną, z praktycznego punktu widzenia kwestię granic instalacji :

  1. instalacja centralnego ogrzewania – od pierwszego zaworu za wymiennikiem w węźle cieplnym do indywidualnego ciepłomierza służącego do pomiaru ciepła w lokalu, a także instalacja w pomieszczeniach wspólnych,
  2. instalacja gazowa – od głównego zaworu w budynku do zaworu na wejściu do kotłowni,
  3. instalacja elektryczna – od złącza do indywidualnych liczników na wejściu do lokalu, tzw. obwody administracyjne – instalacja elektryczna w pomieszczeniach wspólnych wraz z urządzeniami oświetleniowymi umieszczonymi na zewnętrznych ścianach budynku oraz instalacja dzwonkowa,
  4. instalacja wodociągowa, od pierwszego zaworu za wodomierzem głównym w budynku do indywidualnego wodomierza służącego do pomiaru wody zużytej w lokalu, a tak e instalacja w pomieszczeniach wspólnych,
  5. instalacja kanalizacyjna, od pierwszej studzienki rewizyjnej, w tym piony, a także instalacja w pomieszczeniach wspólnych, podłączenia lokali w części znajdującej się poza tymi lokalami i syfony stropowe, z wyłączeniem odcinków służącym poszczególnym lokalom i znajdującym się w obrębie tych lokali, a tak e zewnętrzne i wewnętrzne rury spustowe.

Kwestia co jest nieruchomością wspólną stanowiła przedmiot rozstrzygnięć sądów, i tak:
a) balkon – Uchwała SN z dnia 7 marca 2008 r. III CZP 10/2008, fragment uzasadnienia:
„Elementy architektonicznej konstrukcji balkonu trwale połączone z bryłą budynku, i na ogół usytuowane na zewnątrz w stosunku do przestrzeni wykorzystywanej do wyłącznego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych przez osoby zamieszkałe w lokalu, uznać należy za takie części budynku, które nie służą wyłącznie do użytku właściciela lokalu, a w konsekwencji – z mocy art. 3 ust. 2 ustawy – powinny być kwalifikowane jako stanowiące nieruchomość wspólną”
b) instalacja grzewcza – Uchwała SN z dnia 28 sierpnia 1997 r. III CZP 36/97, fragment uzasadnia:
„Instalacja grzewcza (w konkretnym stanie faktycznym instalacja c.o.) jest urządzeniem nie służącym wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Z urządzeń takich korzystają wszyscy właściciele lokali zarówno w ten sposób, że ciepło doprowadzane jest do przedmiotu ich własności, jak i w ten sposób, że ogrzewane są wspólne części budynku. Składnikiem tzw. współwłasności przymusowej są zarówno elementy instalacji znajdujące się poza poszczególnymi lokalami, jak i elementy znajdujące się w wydzielonych lokalach. Ustalenie zatem zakresu uprawnień każdego ze współwłaścicieli musi zostać dokonane z uwzględnieniem przede wszystkim przepisów ustawy o własności lokali, które stanowią lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego określających sytuację prawną współwłaścicieli.
W pierwszej kolejności należy sięgać do art. 13 ust. 1 omawianej ustawy, z którego wynika, że właściciel lokalu obowiązany jest korzystać z nieruchomości wspólnej w sposób nieutrudniający korzystania z niej przez innych współwłaścicieli. Ocena sposobu korzystania i jego skutków dla pozostałych współwłaścicieli musi zostać dokonana z uwzględnieniem konkretnych okoliczności. W stanie faktycznym, który legł u podstaw powstania rozpatrywanego zagadnienie prawnego, odłączenie lokalu od wspólnej instalacji centralnego ogrzewania i zainstalowanie innego systemu ogrzewania utrudniło innym współwłaścicielom korzystanie z nieruchomości wspólnej, przejawiające się koniecznością ponoszenia zwiększonych opłat za dostarczane ciepło lub też – ewentualnie – koniecznością poniesienia kosztów zainstalowania liczników pobieranej energii cieplnej. Oznacza to, że działania jednego ze współwłaścicieli, polegające na zmianie sposobu ogrzewania jego lokalu, pozostawały poza granicami przysługującego mu prawa. Możliwość ich podjęcia uzależniona była zatem od uzyskania zgody właścicieli pozostałych lokali”

c) Sufit i strop – wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 13 sierpnia 2013 r., sygn. I ACa 484/13, fragment uzasadnienia:
„Sufit w postaci wykończenia, czy oświetlenia służy wyłącznie do użytku właściciela lokalu usytuowanego poniżej. Jednakże płyta podłogowa (stropowa) jako element konstrukcyjny budynku służy do ogólnego użytku i stanowi element za którego stan odpowiedzialności ponosi Wspólnota. W przypadku naruszenia tego elementu lub jego wad oddziaływujących na więcej niż jeden lokal, koszty związane z remontem i konserwacją odpowiedzialność ponosić winna Wspólnota.”

Photo credit: Sam Howzit / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaNieruchomość wspólna – odkąd dokąd?
Rękojmia-i-gwarancja.jpg

OC za produkt, OC kontraktowa a rękojmia i gwarancja

Ubezpieczyciele w OWU OC wyłączają roszczenia z rękojmi i gwarancji. Różnie to formułują,  m.in:

           PZU w OWU OC dla Klienta Korporacyjnego stanowi, że ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje szkód,  które ubezpieczony zobowiązany jest naprawić w ramach rękojmi lub gwarancji (par 9 ust 3)

              Warta w  OWU OC  OC  mówi , że zakres odpowiedzialności Warty nie obejmuje, szkód których naprawienie dochodzone jest na podstawie przepisów o rękojmi za wady, gwarancji jakości (par 6 ust 2 pkt 3)

              Ergo Hestia w OWU OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia wyłącza szkody pokrywane na podstawie gwarancji i rękojmi  (par 8 ust 2 pkt 3)

Kodeks cywilny, w artykule 566 w dziale  Rękojmia za wady,  daje kupującemu uprawnienie do żądania naprawienie szkody, którą poniósł przez to że zawarł umowę nie wiedząc o istnieniu wady.

Art 566
§ 1. Jeżeli z powodu wady fizycznej rzeczy sprzedanej kupujący odstępuje od umowy albo żąda obniżenia ceny, może on żądać naprawienia szkody poniesionej wskutek istnienia wady, chyba że szkoda jest następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności. W ostatnim wypadku kupujący może żądać tylko naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady; w szczególności może żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy oraz zwrotu dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów.
§ 2. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio, gdy kupujący żąda dostarczenia rzeczy wolnych od wad zamiast rzeczy wadliwych albo usunięcia wady przez sprzedawcę.

Roszczenie z tytułu poniesionej szkody wyrządzonej przez produkt  może być dochodzone nie tylko w oparciu o przepisy o rękojmi, ale także w oparciu o przepisy o szkodzie wynikłej z niewykonania lub nienależącego wykonania zobowiązania.  Sąd Najwyższy wypowiedział się w tej sprawie w wyroku z dnia 25.08.2004 IV CK 601/03 .

Fragment uzasadnienia:
„Odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego z tytułu rękojmi za wady rzeczy (art. 556 k.c.) nie stanowi jedynej prawnej płaszczyzny, na podstawie której kupujący może domagać się określonej rekompensaty w związku z wadą rzeczy. Oprócz rękojmi i gwarancji, w przypadku wad rzeczy sprzedanej, możliwe jest dochodzenie roszczeń przeciwko sprzedawcy na zasadach ogólnych, tj. według reguł art. 471 i nast., k.c. i to zarówno obok jednoczesnego korzystania z instytucji szczególnych (art. 566 § 1 k.c.) jak i bez korzystania z tych instytucji. Różnice w regułach odpowiedzialności i trybie dochodzenia roszczeń na podstawie rękojmi i na zasadach ogólnych są istotne i jest rzeczą strony uprawnionej rozważenie określonych zalet i wad każdego z w/w reżimów odpowiedzialności. Korzystanie przez kupującego z wybranej podstawy odpowiedzialności sprzedającego wymaga spełnienia przesłanek przewidzianych tylko w ramach tej podstawy i nie obejmuje przesłanek przewidzianych w ramach innej podstawy.” Cały wyroku tutaj

Należy zatem uznać, że szkody wyrządzone przez produkt nie podlegają wyłączeniu  roszczeń z rękojmi i gwarancji.

Warto przy tej okazji uznać za cenną regulację OWU OC AXY (par 6 pkt II ppkt 2),  zgodnie z którą: „Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje ponadto  roszczeń o wykonanie lub należyte wykonanie zobowiązania oraz roszczeń o wykonanie zastępcze, jak również roszczeń wynikających z przepisów o rękojmi, niezgodności towaru z umową i gwarancji jakości. Jednakże ochrona ubezpieczeniowa obejmuje szkody będące następstwem niewykonania bądź nienależytego wykonaniazobowiązania (odpowiedzialność kontraktowa).”

 

Photo credit: Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0)

 

read more
Maria Tomaszewska -PestkaOC za produkt, OC kontraktowa a rękojmia i gwarancja
OC-pełnomocnika.jpg

OC pełnomocnika za spóźnione wniesienie apelacji

Czy zaniedbanie przez  pełnomocnika procesowego terminów do wniesienia  apelacji  powoduje odpowiedzialność cywilną pełnomocnika za szkodę z tą  wynikłą ?

Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z 22.01 .2014  (I ACa 667/2013) uznał, że sam fakt wadliwego (np. spóźnionego lub obarczonego brakami formalnymi) wniesienia lub sporządzenia środka odwoławczego przez profesjonalnego pełnomocnika i spowodowane tym jego odrzucenie, nie stwarza jeszcze podstawy do odszkodowawczej odpowiedzialności tego pełnomocnika. Nawet bowiem poprawne sporządzenie i wniesienie środka zaskarżenia nie gwarantuje rozpoznania go na korzyść skarżącego.

Sąd badał OC pełnomocnika w oparciu o art 471 k.c. Analizował

a) należytą staranność pełnomocnika  – sąd stwierdził bezspornie nienależyte wykonanie zobowiązania przez pełnomocnika   (fragment uzasadnienia poniżej, cały wyrok u dołu strony),

b) szkodę -została ona wskazana przez powoda,

c) związek przyczynowy – sąd analizując sprawę będącą przedmiotem apelacji uznał że nie ma związku pomiędzy brakiem wniesienia apelacji a szansami uzyskania korzystnego dla powoda rozstrzygnięcia (fragment uzasadnienia poniżej, cały wyrok u dołu strony). Wg sądu, nawet gdyby pełnomocnik działał starannie, to apelacja nie zostałaby uwzględniona, tym samym spóźnione jej wniesienie nie miało wpływu na sytuację powoda,

Fragmenty uzasadnienia:

„(…)  Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie dowodowe w niezbędnym zakresie, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i w oparciu o te ustalenia dokonał oceny działania pełnomocnika powoda w kontekście przesłanek z art. 471 k.c.
Zgodnie z tym przepisem, w razie nienależytego wykonania zobowiązania dłużnik jest zobowiązany do naprawienia wynikłej z niego szkody, chyba, że nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które odpowiedzialności nie ponosi. Kwestia nienależytego wykonania zobowiązania przez profesjonalnego pełnomocnika, w zasadzie nie była kwestionowana i jest na obecnym etapie postępowania bezsporna. Niewątpliwie adwokat E.A., uchybiając terminowi do wniesienia apelacji, naruszył wynikający z łączącej go z S.O. umowy o zastępstwo prawne, obowiązek wykonania z profesjonalną starannością wszystkich czynności procesowych łączących się ze sprawą. Miarą owej profesjonalnej staranności jest dbałość o prowadzenie procesu z wykorzystaniem wszelkich dopuszczonych prawem możliwości zapewnienia zleceniodawcy uzyskania przez niego korzystnego rozstrzygnięcia.
W tym miejscu jednak podkreślić należy, że samo wykazania nienależytego wykonania zobowiązania nie jest warunkiem wystarczającym do ustalenia odpowiedzialność dłużnika. Jest ona bowiem uzależniona także od wystąpienia pozostałych przesłanek, tj. wykazania szkody oraz związku przyczynowego między faktem nienależytego wykonania lub niewykonania zobowiązania a szkodą.
W wyroku z dnia 19 grudnia 2012 r. II CSK 219/2012 (Biuletyn Sądu Najwyższego 2013/3) Sąd Najwyższy wskazał, że adwokat odpowiada za szkody wyrządzone mocodawcy wskutek własnych zaniedbań i błędów prowadzących do przegrania sprawy, której wynik byłby korzystny dla strony, gdyby pełnomocnik zachował należytą staranność, ocenioną przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru ich działalności. Pełnomocnik nie może zatem ponosić odpowiedzialności odszkodowawczej w każdej sytuacji, w której negatywnie zostały ocenione podjęte przez niego decyzje. W orzecznictwie ugruntowało się stanowisko, zgodnie z którym, profesjonalny pełnomocnik odpowiada za szkody wyrządzone mocodawcy wskutek własnych zaniedbań i błędów, wyłącznie wtedy, gdy prowadzą one do przegrania sprawy, której wynik byłby korzystny dla tej strony, gdyby pełnomocnik zachował należytą staranność (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2004 r. V CK 297/2004 Monitor Prawniczy 2005/1 str. 9). Oznacza to, że sam fakt wadliwego (np. spóźnionego lub obarczonego brakami formalnymi) wniesienia lub sporządzenia środka odwoławczego przez profesjonalnego pełnomocnika i spowodowane tym jego odrzucenie, nie stwarza jeszcze podstawy do odszkodowawczej odpowiedzialności tego pełnomocnika. Nawet bowiem poprawne sporządzenie i wniesienie środka zaskarżenia nie gwarantuje rozpoznania go na korzyść skarżącego.
Dlatego też w okolicznościach niniejszej sprawy, konieczne było dokonanie szczegółowej analizy postępowania w sprawie zakończonej postanowieniem Sądu Rejonowego w Wyszkowie z dnia 8 grudnia 2009 r. I Ns 481/2004.(…)

W świetle powyższego należało zatem przyjąć, że nawet przy starannym sporządzeniu apelacji przez pełnomocnika powoda i jej terminowym wniesieniu, brak jest uzasadnionych podstaw do postawienia tezy, że wynik tej sprawy byłby dla skarżącego korzystny. W rezultacie trafnie uznał Sąd I instancji, że nie istnieje związek przyczynowy pomiędzy uchybieniami jakich dopuścił się adw. E.A. przy sporządzaniu i wnoszeniu apelacji, a ostatecznym wynikiem sprawy I Ns 481/2004. W tych okolicznościach rozstrzygnięcie nie uwzględniające roszczeń powoda było zasadne (…)”

Cały wyrok do pobrania tutaj

read more
Maria Tomaszewska -PestkaOC pełnomocnika za spóźnione wniesienie apelacji
regres-nietypowy1.jpg

Regres nietypowy – możliwy umownie?

Regres nietypowy to sytuacja kiedy Ubezpieczyciel dochodzi od ubezpieczonego zwrotu wypłaconego odszkodowania (w odróżnieniu od regresu typowego gdzie Ubezpieczyciel dochodzi wypłaconego odszkodowania od osoby odpowiedzialnej za powstanie szkody) .

Regres nietypowy jest przewidziany w Ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.  Ustawa pozwala Ubezpieczycielowi lub Gwarancyjnemu Funduszowi Ubezpieczeniowemu dochodzić wypłaconego odszkodowania w następujących przypadkach:

I W obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadacza pojazdu, gdy:

1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nie-trzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropo-wych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii,

2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,

3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa,
4) zbiegł z miejsca zdarzenia

II. W obowiązkowych ubezpieczeniach OC wynikających z przepisów odrębnych ustaw lub umów między-narodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczeni, gdy szkoda została wyrządzona :

1) wskutek   rażącego niedbalstwa

2) w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości

3) po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii

III. W obowiązkowym ubezpieczeniu OC rolników gdy wyrządził on szkodę :

1) umyślnie,

2)  po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości

3) po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.

 

Jednak w dobrowolnych ubezpieczeniach OC, Ubezpieczyciele nie zastrzegają sobie prawa regresu nietypowego, np w sytuacji kiedy Ubezpieczony nie wywiązuje się z obowiązków zaistniałych po wypadku.  Ubezpieczyciel nie może podnieść zarzutu późnego zgłoszenia szkody przez Ubezpieczonego, albo zarzutu nie zapobieżenia szkodzie przez Ubezpieczonego (patrz : Zarzuty Ubezpieczyciela wobec poszkodowanego). Wyjściem łagodzącym trudna sytuację Ubezpieczyciela wobec poszkodowanego jest zastrzeżenie regresu nietypowego  w umowie ubezpieczenia.

 

 

Photo credit: AaronPatterson / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaRegres nietypowy – możliwy umownie?
pas-startowy.jpg

Erbud pozwany za pas w Modlinie

Dzisiejszy  Dziennik Ubezpieczeniowy oraz komunikat giełdowy Erbudu informuje, że Erbud  pozwany został przez Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa-Modlin Sp. z o.o  o odszkodowanie w kwocie 34.381.374,64 zł

Zgodnie z oficjalną informacją na kwotę roszczenia składa się:

a) 570.911,46 zł – koszty doradztwa technicznego i prawnego poniesione przez Powoda;
b) 28.321.000,00 zł – kwota stanowiąca równowartość utraconych przez Powoda korzyści oraz szkody rzeczywistej w postaci poniesionych kosztów doradztwa technicznego i prawnego;
c) 5.489.463,18 zł – stanowiąca 19% poniesionej szkody, o której mowa w pkt. a) i b) powyżej, tytułem rekompensaty z tytułu przewidzianego prawem opodatkowania należnego odszkodowania podatkiem dochodowym.

Erbud S.A. nie uznaje swojej odpowiedzialności za wadliwy stan nawierzchni pasa startowego, a zlecone niezależne ekspertyzy techniczne wskazują na powody uszkodzenia niezależne od Spółki.

Będzie to bardzo ciekawy spór co do zasady, skoro pozwany stanowczo neguje swoją odpowiedzialność.

Nie znając żadnych szczegółów można domyślać się że powód będzie dochodzić odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zatem sąd stanie przed zadaniem oceny w świetle łączącej strony umowy :

a) niewykonania lub nienależytego wykonania umowy,

b) powstałej szkody,

c) związku przyczynowego pomiędzy  niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy przez pozwanego a powstałą szkodą,

Wykazanie  wszystkich trzech  okoliczności obciąża powoda, najtrudniej będzie wykazać okoliczność a i c. Kwestiami ważnymi będzie odpowiedź na pytanie o odpowiedzialność pozwanego za projektanta,  wymogi materiałowe i nadzór nad ich  jakością , odbiór techniczny.

Powód może próbować dochodzić swoich roszczeń także na zasadach ogólnych, tj z odpowiedzialności cywilnej deliktowej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Photo credit: quietaction / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaErbud pozwany za pas w Modlinie
Zarzuty-ubezpeczyciela.jpg

Zarzuty ubezpieczyciela wobec poszkodowanego

Zgodnie z art 822 par 5 Kodeksu Cywilnego Ubezpieczyciel nie może przeciwko uprawnionemu do odszkodowania (najczęściej poszkodowanemu) podnieść zarzutu naruszenia obowiązków wynikających z umowy lub ogólnych warunków ubezpieczenia przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego jeżeli nastąpiło ono po zajściu wypadku.

Zarzuty to okoliczności jakie Ubezpieczyciel może podnieść w celu odgraniczenia lub wyłączenia swojej odpowiedzialności.  Zarzuty wynikające z naruszenia obowiązków umownych przez Ubezpieczającego/Ubezpieczonego, Ubezpieczyciel może podnieść wobec poszkodowanego tylko gdy naruszenie tych obowiązków nastąpiło po zajściu wypadku

Poniżej główne zarzuty.

Zarzuty Ubezpieczyciela(1)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zarzuty naruszenia obowiązków przez Ubezpieczającego/Ubezpieczonego po wypadku ubezpieczeniowym są bezskuteczne wobec poszkodowanego. Tym samym Ubezpieczyciel nie może odmówić wypłaty odszkodowania lub zmniejszyć należne odszkodowanie powołując się np na brak zgłoszenia wypadku w czasie umożliwiającym ocenę rozmiaru szkody. Podobnie Ubezpieczyciel nie może powoływać się na bierność Ubezpieczonego prowadząca do zwiększenia rozmiarów szkody.

 

 

Photo credit: Môsieur J. [version 9.1] / Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-SA 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaZarzuty ubezpieczyciela wobec poszkodowanego
Chodnik-kto-odpowiada-za-chodnik.jpg

Chodnik – kto odpowiada za utrzymanie?

Zgodnie z art 5 ust1 pkt 4 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach  za chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości;

Za uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości odpowiada właściciel nieruchomości.W sytuacji gdy na chodniku ustanowione zostały płatne miejsca parkingowe (postojowe) obowiązek uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z tych chodników obciąża zarząd drogi.

Warto  zwrócić uwagę na słowo „bezpośrednio” w definicji chodnika.  Chodnik to  tylko ciąg pieszy przylegający bezpośrednio do granicy danej nieruchomości, a więc nie oddzielony od niej innymi elementami pasa drogowego lub pasem zieleni (por. uchw. SN z 25.09.1996 r. III CZP 48/95 Wokanda 1997/1, s.1-2, a także wyrok WSA w Bydgoszczy z 29.10.2008 r. II SA/Bd 633/08 LEX 506970).

Poniżej wyrok w sprawie przeciwko Gminie (w roli interwenienta Ubezpieczyciel) z powództwa osoby, która przewróciła się na nie odśnieżonym chodniku. Spór się toczył m.in o granice działki oraz obowiązek utrzymania chodnika , który nie przylega bezpośrednio do nieruchomości.

Fragment opisu stanu dotyczącego nieruchomości:

„(…)Ulica (…) w L. stanowi wyodrębnioną geodezyjnie nieruchomość gruntową, w obrębie R., oznaczoną, jako działka nr (…), będącą własnością Gminy M. L., zarządzaną przez Urząd Miasta L.-Wydział (…) i M. (bezsporne, wypis i wyrys k.157, 158 oraz k.25-26, opinia biegłego geodety k.223, pismo k.97).Od strony północnej do działki tej przylega bezpośrednio, zabudowana budynkiem wielorodzinnym, nieruchomość gruntowa, wyodrębniona geodezyjnie, jako działka nr (…), stanowiąca własność Spółdzielni Mieszkaniowej (…) w L. (bezsporne, wyrys k.26, mapa k.157a, opinia biegłego geodety k.223, odpis księgi wieczystej KW (…), k.27 i nast.).Na odcinku wspólnej granicy obu nieruchomości, działka (…) (ul. (…)) obejmuje – patrząc od południa – pas zieleni, asfaltową jezdnię dwupasmową, brukowaną zatokę parkingową, chodnik z kostki brukowej o szer. 3 m, pas zieleni, obejmujący trawnik, żywopłot (protokół oględzin k.207-209). Grunt zadarniony przechodzi, bez widocznych znaków lub linii oddzielających, w teren zielony na nieruchomości – działce (…) pozwanej Spółdzielni, obsadzony krzewami i drzewami ozdobnymi, dając łączny pas o szerokości ok.9,4 m, dochodzący do budynku (j.w., opinia biegłego k.223).(…)”

Fragment uzasadnienie wskazującego na odpowiedzialność Gminy jako zarządu drogi a nie Spółdzielni Mieszkaniowej jako właściciela nieruchomości:

„Prawomocnym wyrokiem z dnia 23.02.2012 r. przesądzone zostało w sprawie, że poza właścicielem nieruchomości (Gminą M. L.) nie było innego podmiotu zobowiązanego do dbania o czystość chodnika wzdłuż ul. (…), przy budynku nr (…). Wskazany ciąg pieszy, nie spełniając wymogów definicji legalnej z przywołanego przepisu, nie jest „chodnikiem” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 4 ucpg, o czystość którego dbać winien zarządca nieruchomości sąsiedniej. Nie przylega, bowiem, co bezsporne, bezpośrednio do granicy jego nieruchomości. Zgodnie z zasadą ogólną, za czystość tego ciągu pieszego, który może być nazywany „chodnikiem” wyłącznie w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, odpowiada zarządca drogi publicznej, a w sprawie nie budziło sporu, że jest nim pozwana gmina. Ubocznie należy zaznaczyć, że definicji legalnej „chodnika” z art. 5 ust.1 pkt 4 ucpg nie spełniają dojścia do klatek schodowych budynku nr (…), jako nie będące wydzieloną częścią drogi publicznej i nie leżące „wzdłuż” nieruchomości. Obowiązek utrzymywania czystości tych ciągów obciąża, zatem właścicieli nieruchomości, na której się znajdują ich części, co w sprawie niniejszej jest nieistotne o tyle, że wypadek powódki miał miejsce bezspornie nie w obrębie tych dojść, lecz na chodniku wydzielonym z drogi gminnej.”

Całość orzeczenia I C 543_11 , orzeczenie nieprawomocne

 

Photo credit: nicolasnova / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaChodnik – kto odpowiada za utrzymanie?