Poszukując przykładów na odpowiedzialność gminy z tytułu szkód wyrządzonych wydaniem decyzji administracyjnych warto pamiętać o sprawie jaka się toczyła przed NSA i przed Sądem Najwyższym. I będzie się toczyć dalej , bo SN uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Powód: P.K., przedsiębiorca prowadzący delikatesy

Pozwany: Gmina W., które nie udzieliła przedsiębiorca pozwolenia na sprzedaż alkoholu

Wartość sporu: 213 793,96 zł

Oś czasu :

27.11.2007- wniosek o zezwolenie na sprzedaż alkoholu

17.01.2008 – decyzja Prezydenta Miasta W. odmawiająca  sprzedaży alkoholu (ze względu na negatywną opinię Rady Dzielnicy)

04.03.2008 –  decyzja  Samorządowego Kolegium Odwoławczego  utrzymująca zaskarżoną decyzję w mocy

13.11.2008 – oddalenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny skargi na decyzję

25.11.2009 – wyrok NSA uchylający zaskarżony wyrok WSA , decyzję Kolegium Odwoławczego i decyzję Prezydenta Miasta

09.02.2010 – zezwolenie na sprzedaż alkoholu wydane przez Prezydenta Miasta W dla przedsiębiorcy P.K

27.07.2010 – wezwanie Przedsiębiorcy P.K skierowane do Gminy W. o zapłatę 259. 726,00 tytułem naprawienia szkody wyrządzonej decyzją  z dnia 17.01.2008 odmawiającej sprzedaży alkoholu. Szkoda została wyliczona jako utracone zyski z powodu niemożności sprzedaży alkoholu od momentu wydania decyzji odmawiającej sprzedaży alkoholu, tj 17.01.2008 aż do dnia wydania zmienionej decyzji tj zezwalającej na sprzedaż alkoholu, tj 09.02.2010.  Gmina nie uznała roszczeń,  sprawa trafiła do Sądu .

W pierwszej instancji wygrał przedsiębiorca, poniżej fragment uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego:

„Niezgodność z prawem decyzji z dnia 17 stycznia 2008 r. została, zdaniem Sądu Okręgowego, stwierdzona „…we właściwym postępowaniu…”, o którym mowa w art. 417[1] § 2 k.c., a prejudykatem jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego uchylający tę decyzję. Dokonując wykładni art. 417[1] § 1 k.c., art. 156-159 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Tekst jednolity: Dz. U. 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm.; obecnie: Dz. U. 2013 r. poz. 267 – dalej: „k.p.a.”) i art. 287 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 270 ze zm. – dalej: „Pr.p.s.a.”), Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że dochodzenie odszkodowania na podstawie art. 417[1] § 2 k.c. nie jest uzależnione od dalszych losów postępowania administracyjnego po wyeliminowaniu wadliwej decyzji, gdyż przepis ten nie wymaga dodatkowej przesłanki w postaci umorzenia postępowania, o której mowa w art. 287 pkt 1 Pr.p.s.a.

Decyzja Prezydenta W. z dnia 17 stycznia 2008 r. została – zdaniem Sądu – wydana z rażącym naruszeniem prawa, ponieważ pozytywna opinia komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy miała charakter wiążący, a poza tym w tym samym czasie Prezydent W. wydał analogiczne zezwolenia osobom prowadzącym działalność również przy A.(…). Powód natomiast w związku z wydaniem decyzji niezgodnej z prawem utracił korzyści w kwocie 213 793,96 zł.”

W II instancji –  Sądu Apelacyjny odrzucił apelację Gminy i tym samym wyrok uprawomocnił się. Sąd Apelacyjny podkreślił, że że w świetle art. 417[1] § 2 k.c. do uwzględnienia roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej niezgodną z prawem decyzją administracyjną nie jest konieczne ustalenie, że została ona wydana z rażącym naruszeniem prawa, wystarczy, że jest niezgodna prawem.

Pozwana Gmina W. złożyła kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego.  Wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania ewentualnie o orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie powództwa.Wskazała na naruszenie art. 417[1] § 2 w związku z art. 417 § 1 k.c. przez przyjęcie, że odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wydaniem w dniu 4 marca 2008 r. ostatecznej decyzji przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. ponosi pozwana Gmina, a nie organ, który wykonując władzę z mocy prawa, wydał decyzję, tj. Skarb Państwa – Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

Sąd Najwyższy podzielił wątpliwości Gminy , uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego , skierował sprawę do ponownego rozpoznania.  Wg SN konieczne jest  ustalenie – na podstawie przepisów ustrojowych – statusu prawnego organu, który wydał prawomocne orzeczenie lub  ostateczną decyzję.

Całość wyroku V CSK 67-13-1

Photo credit: Dave Dugdale / Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-SA 2.0)