ZAKRES UBEZPIECZENIA

obowiązkowe.jpg

Ubezpieczenia obowiązkowe – konferencja i raport PIU

Ubezpieczenia obowiązkowe były tematem konferencji zorganizowanej wczoraj, tj 15.04.2014 przez Polską Izbę Ubezpieczeń, pt System prawny ubezpieczeń obowiązkowych – przesłanki i kierunki reform.

Tematy i prowadzący: tutaj

Ubezpieczeniom obowiązkowym zarzuca się m.in:

1) niespójność  pomiędzy przepisami Kodeksu cywilnego a przepisami Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych

2) brak logiki w wysokości sum gwarancyjnych (np adwokaci i radcy prawni mają rożne sumy gwarancyjne),

4) nadregulację (zgodnie z raportem Stan prawny  ubezpieczeń  obowiązkowych  w Polsce,   w Polsce obowiązuje około 160 ubezpieczeń obowiązkowych lub tzw przymusowych),

5) brak sankcji, w wielu przypadkach,   dla  podmiotów nie wypełniających obowiązku,

6) brak logiki w powoływaniu nowych ubezpieczeń obowiązkowych (dlaczego obowiązkiem ubezpieczenia OC są objęci osoby wykonujące świadectwa charakterystyki energetycznej, a osoby wykonujące badania techniczne samochodu już nie są objęte takim obowiązkiem?).

 

Profesor Eugeniusz Kowalewski wraz dr Władysławem Mogilskim zaproponowali 4 warianty reform:

MINIMALNY  – zmiany najbardziej palących kwestii w Ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych

REALNY – gruntowna zmiana Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych

RADYKALNY –  rezygnacja z odrębnej kategorii prawnej ubezpieczeń obowiązkowych

PRZYSZŁOŚCIOWY – kompleksowa regulacja prawna ubezpieczeń obowiązkowych w przyszłym kodeksie ubezpieczeń.

Panu Profesorowi i Panu Doktorowi wydaje się najbliższy wariant REALNY.

Tutaj  link do opracowania Profesora Eugeniusza Kowalewskiego  Stan prawny  ubezpieczeń  obowiązkowych  w Polsce

 

 

 

Photo credit: TheAlieness GiselaGiardino²³ / Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-SA 2.0)

 

 

 

read more
Maria Tomaszewska -PestkaUbezpieczenia obowiązkowe – konferencja i raport PIU
Klauzule-niedozowlone.jpg

Klauzule niedozwolone – do pobrania

Na stronie Klauzule niedozwolone znajdują się zestawy klauzul do pobrania:

Klauzule niedozwolone w usługach ubezpieczeniowych  w pliku xls

Wszystkie Klauzule niedozwolone w pliku pdf

 

Źródłem zestawienia jest  strona www.uokik.gov.pl

 

Photo credit: uvw916a / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaKlauzule niedozwolone – do pobrania
klauzula-reprezentantów.jpg

Klauzula reprezentantów – kto jest reprezentantem?

Ubezpieczyciele  w dobrowolnych ubezpieczeniach OC wyłączają szkody wyrządzone z winy umyślnej.

W drodze negocjacji można to zmienić. Jednak standardem jest  pozostawienie poza zakresem ochrony szkód wyrządzonych   z winy umyślnej przez tzw reprezentantów. Stosuje się wtedy najczęściej w umowie tzw klauzulę reprezentantów.

Pojęcie reprezentantów jest wyłącznie umowne i to umowa powinna doprecyzować krąg osób, które uważa się za reprezentantów (nie należy utożsamiać reprezentantów z osobami uprawnionymi do reprezentowania podmiotu). Ważne aby nazewnictwo dopasować do formy prawnej Ubezpieczonego.

W zależności od siły negocjacyjnej krąg reprezentantów może być węższy lub szerszy. Poniżej tabla z osobami, które na pewno należy uważać za reprezentantów. Ten katalog można poszerzyć o dyrektorów, kierowników, pełnomocników, kierownika budowy, itp

[table id=113 /]

 

 

read more
Maria Tomaszewska -PestkaKlauzula reprezentantów – kto jest reprezentantem?
Zwrot-kosztów-procesu.jpg

Zwrot kosztów procesu strony przeciwnej

W przypadku gdy poszkodowany pozywa sprawcę szkody, a sprawca przegrywa proces , sąd zobowiązuje sprawcę do pokrycia kosztów procesu poniesionych przez  powoda – poszkodowanego, np kosztów wpisu, kosztów pomocy prawnej, kosztów stawiennictwa świadków.

Ogólne Warunki Ubezpieczycieli milczą na temat obowiązku zwrotu takich kosztów przez Ubezpieczyciela.

Ubezpieczyciele w OWU zobowiązują się do zwrotu kosztów obrony prawnej  – nie precyzując jakie koszty będą pokrywane. I o ile koszty pełnomocników, świadków, ekspertyz nie powinny budzić wątpliwości to warto doprecyzować czy Ubezpieczyciel pokryje koszty procesu strony przeciwnej w razie przegranej.

Pełen katalog kosztów pomocy prawnej w Klauzuli kosztów ochrony prawnej na stonie Portalu Klauzule dodatkowe

 

 

Photo credit: fdecomite / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaZwrot kosztów procesu strony przeciwnej
OC-członków-zarządu-za-zobowiązania-spółki.jpg

Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki

Kodeks spółek handlowych przewiduje sytuacje odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki.  Ale tylko w odniesieniu do spółki z o.o.

Art. 299.
§ 1. Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, członkowie za-rządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
§ 2. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.
§ 3. Przepisy § 1 i § 2 nie naruszają przepisów ustanawiających dalej idącą odpowiedzialność członków zarządu.

W odniesieniu do spółki akcyjnej  K.s.h. nie przewiduje takiej regulacji.

Jednakże przepisy Ordynacji podatkowej nakładają na członków zarządu obu spółek (spółki z o.o. i spółki akcyjnej) odpowiedzialność za  zaległości podatkowe.  Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych na równi z zaległościami podatkowymi nakazuje traktować zaległości składek ZUS (art 31)

 Art. 116.
§ 1. Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
§ 2. Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.
§ 3. W przypadku gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji lub spółka akcyjna w organizacji nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe spółki odpowiada jej pełnomocnik albo odpowiadają wspólnicy, jeżeli pełno-mocnik nie został powołany. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Przepisy § 1–3 stosuje się również do byłego członka zarządu oraz byłego pełnomocnika lub wspólnika spółki w organizacji.

Należy zaznaczyć, że odpowiedzialność taka  nie ma charakteru odpowiedzialności cywilnej (zobowiązania nie są szkodą) , ale  Ubezpieczyciele  udzielają ochrony ubezpieczeniowej w pewnym zakresie na zobowiązania podatkowe i ZUS w ramach ubezpieczenia OC członków władz (D&O).

Na tle powyższych przepisów toczyła się sprawa z powództwa ZUS o zapłatę zaległych składek przeciwko członkowi zarządu W.G., który pełnił tę funkcję z przerwami ( wyrok SN z 03.12.2013, Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, I UK 213/2013). Skarga kasacyjna pozwanego członka zarządu została uwzględniona przez Sąd Najwyższy i sprawa została  przekazana  sądowi apelacyjnego  do ponownego rozpoznania. Fragmenty uzasadnienia wyroku :

Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu gwarantują całym swoim majątkiem wykonanie zobowiązania publicznego zarządzanej przez nich spółki, z tym zastrzeżeniem, że ich odpowiedzialność wyłączają przesłanki egzoneracyjne przewidziane w art. 116 § 1 in fine Ordynacji podatkowej. Odpowiedzialność członka zarządu powstaje więc tylko w razie niewykazania, że we właściwym czasie został zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe; niewykazania, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło bez winy członka zarządu lub w wypadku niewskazania mienia spółki, z którego egzekucja jest możliwa.(…..)

W. G. nie ponosi winy za opóźnienie w złożeniu wniosku o upadłość po ponownym powołaniu na członka zarządu spółki. Nie był bowiem członkiem zarządu bezpośrednio przed 10 kwietnia 2005 r. Odpowiedzialność zaś odnosi się do aktualnego członka zarządu bowiem tylko on może zgłaszać wniosek u upadłość. Czynności tych nie może zaś podejmować osoba pozbawiona mandatu (wyrok z dnia 28 czerwca 2012 r. II UK 296/2011 LexPolonica nr 5042221). Zdaniem Sądu Najwyższego orzekającego w niniejszej sprawie złożenie tego wniosku w okresie do dwóch tygodni od objęcia funkcji jest złożeniem tego wniosku we właściwym czasie i zwalnia W. G. od odpowiedzialności za czas od objęcia funkcji do złożenia wniosku, ale nie zwalnia go od odpowiedzialności po dniu 25 kwietnia 2005 r.

 

 

Photo credit: Thomas Leuthard / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaOdpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki
Pracownik-podwykonawca.jpg

Pracownik – Podwykonawca – znaczenie różnic w definicji

Coraz częściej Ubezpieczyciele rozszerzają pojęcie pracownika na osoby fizyczne zatrudnione na umowę cywilnoprawną. nie prowadzące działalności gospodarczej.

Takie rozwiązanie przyjmuje mi.n Warta w OWU OC,  Gothaer w OWU z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i posiadania mienia, PZU w OC dla klienta korporacyjnego

Dla innych ubezpieczycieli, osoby zatrudnione na umowę cywilnoprawną nie są pracownikami  i są podwykonawcami.

Rozszerzenie pojęcia pracownika na osoby zatrudnione na umowę cywilnoprawną skutkuje:

1) ochroną dla szkód osobowych w ramach klauzuli OC pracodawcy (a nie zakresu podstawowego)

2) brakiem możliwości kierowania regresu do takiej osoby (taka osoba nie jest osobą trzecią, wiec nie ma możliwości kierowania do niej roszczeń regresowych)

3) brakiem możliwości ochrony na roszczenia wzajemne (poza szkodami osobowymi z tytułu wypadku przy pracy)

 

Gdy osoba zatrudniona na umowę cywilnoprawną nie jest uznana za pracownika, tylko za podwykonawcę to:

1) szkody osobowe jemu wyrządzone będą naprawiane z zakresu podstawowego

2) istnieje prawna możliwość skierowania roszczenia regresowego (chyba że Ubezpieczyciel się go zrzekł w umowie ubezpieczenia)

3) podwykonawca może być objęty ubezpieczeniem i roszczenia wzajemne mogą zostać pokryte tzw klauzulą roszczeń wzajemnych

Photo credit: Kieran (AU) / Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-SA 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaPracownik – Podwykonawca – znaczenie różnic w definicji
Kumulacja-polis-ikona.jpg

Bezimienne obejmowanie ubezpieczeniem OC – ryzyko kumulacji sum gwarancyjnych

Do umowy  ubezpieczenia OC nie mają zastosowania zapisy art 824(1) par 2 Kodeksu cywilnego  – Jeżeli ten sam przedmiot ubezpieczenia w tym samym czasie jest ubezpieczony od tego samego ryzyka u dwóch lub więcej ubezpieczycieli na sumy, które łącznie przewyższają jego wartość ubezpieczeniową, ubezpieczający nie może żądać świadczenia przenoszącego wysokość szkody. Między ubezpieczycielami każdy z nich odpowiada w takim stosunku, w jakim przyjęta przez niego suma ubezpieczenia pozostaje do łącznych sum wynikających z podwójnego lub wielokrotnego ubezpieczenia.

Dla Ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej rodzi to ryzyko kumulacji umów ubezpieczenia OC, a tym samym ryzyko kumulacji sum gwarancyjnych. Może mieć to miejsce głównie  w branży budowlanej, usługowej, produkcyjnej.

Kumulacja polis (2)

 

Kumulacja polis dla poszkodowanego oznacza komfortową sytuację. W przypadku gdy szkoda nie będzie mogła byc zaspokojona z jednej polisy ze względu na wyczerpanie limitu, poszkodowany będzie mógł skorzystać z kolejnych.

Jednak Ubezpieczycieli powinni wystrzegać się :

a) ubezpieczenia  całej działalności Ubezpieczonego, a w dalszej kolejności ubezpieczenia pojedynczych kontraktów  (uniknąć ryzyka kumulacji można poprzez wyłączenie w umowie generalnej szkód związanych z realizacją konkretnego kontraktu na który aranżowana jest odrębna polisa)

b) ubezpieczania pojedynczych kontraktów bez sprawdzenia czy ubezpieczeniem nie jest objęta w odrębnej polisie cała działalność Ubezpieczonego

b) obejmowania bezimiennego podwykonawców z wysokimi limitami

Photo credit: Ardonik / Foter / Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-SA 2.0)

read more
Maria Tomaszewska -PestkaBezimienne obejmowanie ubezpieczeniem OC – ryzyko kumulacji sum gwarancyjnych
trigger-czyli-chaos-definicyjny1.jpg

Triggery czyli chaos definicyjny

Ostatnia konferencja Insurance Meeting Point poświęcona triggerom pokazała, że pojęć w tym temacie jest co niemiara i na pewno żadne z nich nie posiada swojej ścisłej definicji. Tylko osoba zajmująca się teoretycznie ubezpieczeniami OC może powiedzieć, z pewnością siebie  że są cztery triggery.:

act committed – loss occurrence – loss manifestation – claims made.

Każdy praktyk wie, że te pojęcia wymagają definiowania i doprecyzowania aby mieć pewność ,który ubezpieczyciel ma za szkodę odpowiadać. Modyfikacji tych triggerów jest bardzo wiele . Tłumaczenia angielskich pojęć rodzą kolejne rodzaje triggerów.  Powoduje to chaos definicyjny. Prowadzi to do wniosku, że nie można posługiwać się nazwami triggerów jak słowami kluczami, bo nie wiadomo jak druga strona to zrozumie.  Poniżej  liczne odmiany czasowego zakresu ochrony.Triggery never ending strory

read more
Maria Tomaszewska -PestkaTriggery czyli chaos definicyjny